Τα προβλήματα μιας σχέσης

Τα προβλήματά της σχέσης

Μια  σχέση μπορεί να είναι αρμονική και ισορροπημένη, επιτρέποντας στο ζευγάρι να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί τόσο μέσα στη σχέση όσο και έξω από αυτήν, ατομικά, αλλά πάντα με κοινή πορεία. Η αρμονία έρχεται με το να έχει χώρο και χρόνο ο καθένας για τα δικά του ενδιαφέροντα, και για να μπορέσει να εκφράσει τις προσωπικές του επιθυμίες και αγωνίες.

Το εντελώς αντίθετο μιας αρμονικής και ισορροπημένης σχέσης είναι η καταπιεστική σχέση, αυτή δηλαδή που το ζευγάρι δεν είναι ισότιμο. Σε μια καταπιεστική σχέση μπορεί ο άνδρας να μην επιτρέπει στη σύζυγό του να εργάζεται, ή ακόμα και να βγαίνει έξω, ενώ η σύζυγος μπορεί να μην επιτρέπει στο σύζυγο της να βγαίνει χωρίς αυτήν, ή να ψάχνει τα πράγματα του. Αυτά είναι φυσικά μόνο κάποια παραδείγματα, γιατί η καταπίεση μπορεί να πάρει πρακτική ή και ψυχολογική μορφή. Ποια όμως είναι τα πλέον συνηθισμένα προβλήματα που προκύπτουν σε μια σχέση;

• Επικοινωνία και κατανόηση στη σχέση: Όλα τα προβλήματα πηγάζουν από κακή επικοινωνία και αδυναμία κατανόησης σε μια σχέση. Αν το ζευγάρι δεν φροντίζει να βρει πάντα χρόνο για να επικοινωνήσει, να κατανοήσει και να λύσει τα όποια προβλήματα πριν αυτά διογκωθούν, τότε θα υπάρξουν σοβαρές επιπτώσεις στη σχέση, που μπορεί να οδηγήσουν και στο χωρισμό.
• Σεξουαλικά προβλήματα: Πολλά ζευγάρια αντιμετωπίζουν σεξουαλικά προβλήματα στη σχέση τους. Είτε γιατί δεν κάνουν πια σεξ, είτε γιατί δεν ταιριάζουν πολύ ερωτικά. Οι ειδικοί ωστόσο τονίζουν ότι τα περισσότερα σεξουαλικά προβλήματα στη σχέση, στην πραγματικότητα κρύβουν προβλήματα επικοινωνίας, καθώς το ζευγάρι δε συζητά τι το απασχολεί, και οι σύντροφοι δεν συζητούν τι πραγματικά θέλουν στο σεξ, τι τους ενδιαφέρει και τι τους αρέσει.
• Εγωισμός: Ένα άλλο κοινό πρόβλημα στις σχέσεις είναι ο εγωισμός. Ίσως και τα δύο μέρη κατανοούν τι χρειάζεται ο σύντροφός τους, αλλά κανείς από αυτούς δεν είναι διατεθειμένοι να το δώσουν ή να προσπαθήσουν για αυτό. Στην περίπτωση αυτή, το πρόβλημα είναι η έλλειψη δράσης και όχι η έλλειψη κατανόησης. Η κατανόηση, όπως και η ερωτική σχέση είναι υπόθεση δυο ανθρώπων.
• Οικονομικά προβλήματα: Τα οικονομικά προβλήματα σε μια σχέση μπορεί να δημιουργήσουν πολλές τριβές. Έχοντας μη ρεαλιστικές προσδοκίες και απαιτήσεις, μπορεί κάποιος να βασίζει όλη του την ύπαρξη και τις ανάγκες του στον άλλο. Αν για κάποιο λόγο ένας από τους δυο πρέπει να σηκώσει το οικονομικό βάρος μιας σχέσης, πρέπει να υπάρχει απόλυτη συνεννόηση και κατανόηση για να μην δημιουργηθούν γκρίνιες και τσακωμοί.
• Γκρίνια στη σχέση: Η γκρίνια είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα στη σχέση. Αφορμές γκρίνιας και παραπόνων είναι συνήθως καθημερινά γεγονότα που μπορεί όμως να γίνουν αφορμή για μεγάλους καβγάδες.

Η ασυνεννοησία, η εξάρτηση, η αστάθεια και η σιωπή οδηγούν τη σχέση σε αδιέξοδο. Μια σχέση για να λειτουργήσει χρειάζεται σεβασμό, κατανόηση και αποφασιστικότητα και από τα δύο μέλη. Πρέπει δηλαδή οι δυο σύντροφοι να μιλούν, να εκφράζονται, να συμφωνούν στο ότι μπορούν να διαφωνούν, να δείχνουν πάντα τις ανάγκες τους δια μέσω της λεκτικής και εξωλεκτικής επικοινωνίας, με σκοπό να αποφασίζουν στην επικράτηση μιας κοινής λογικής, απαραίτητης για την συνύπαρξή τους. Εν τέλει, το μεγαλύτερο πρόβλημα μιας σχέσης με κακή επικοινωνία είναι το λάθος μήνυμα που προσπαθεί τόσο ο ένας όσο και ο άλλος να περάσει στο σύντροφό του.

Θεραπευτικές προσεγγίσεις

Οι τύποι θεραπείας ζεύγους ποικίλουν και διαφέρουν ανάλογα με το μοντέλο της σχέσης και την θεραπευτική προσέγγιση στην οποία έχουν βασιστεί:

• Η συμβουλευτική ζεύγους στοχεύει στην παροχή βασικής θεραπευτικής παρέμβασης στο ζευγάρι, με την βασική προϋπόθεση και οι δύο εμπλεκόμενοι να αναγνωρίσουν τον ρόλο τους στην εμφάνιση και συντήρηση του προβλήματος.
• Η συμπεριφοριστική θεραπεία ζεύγους συνδέεται με ορισμένες τεχνικές που βασίζονται στην συμπεριφοριστική θεωρία και εφαρμόζονται σε προβλήματα που προκαλούν συγκρούσεις στο ζευγάρι.
• Η οικογενειακή θεραπεία συστημάτων επικεντρώνεται στην δυναμική της ευρύτερης οικογένειας και τον αντίκτυπο που μπορεί αυτή να έχει στο ζευγάρι. Η οικογενειακή θεραπεία εξετάζει τρόπους με τους οποίους τα άτομα σε μια οικογένεια λαμβάνουν ή αναθέτουν ρόλους στην καθημερινή ζωή, πώς οι ρόλοι αυτοί τους κάνουν να αισθάνονται, και πώς αυτοί οι ρόλοι εναλλάσσονται αν τα μέλη της οικογένειας είναι δυσαρεστημένα με τις θέσεις τους.
• Η imago θεραπεία βασίζεται στην imago θεωρία των σχέσεων (imago relationship theory) και επιδιώκει να εξετάσει το πώς τα ζευγάρια σχηματίζουν σχέσεις που βασίζονται σε μεμονωμένες αδυναμίες και πώς αυτές οι αδυναμίες αντικατοπτρίζονται στην επιλογή του συντρόφου τους. Συνιστά μια θεραπευτική προσέγγιση που επικεντρώνεται σε αυτές τις ανάγκες, χωρίς την ανάθεση ευθυνών και μπορεί να είναι πολύ επιτυχής βοηθώντας τα ζευγάρια να επανεξετάσουν τη δυναμική της σχέσης τους.
• Η σεξουαλική θεραπεία (sex therapy) είναι μια εξειδικευμένη μορφή ψυχοθεραπείας, που χρησιμοποιεί διάφορες  παρεμβάσεις για τη θεραπεία των  σεξουαλικών δυσλειτουργιών της  γυναίκας και του άνδρα. Η θεραπεία υλοποιείται σε ατομικό επίπεδο, σε ζευγάρια ή ακόμη και σε  ομάδες και χρησιμοποιεί έναν συνδυασμό τεχνικών από τον κλάδο της γνωσιακής και συμπεριφορικής ψυχολογίας, της θεραπείας συστήματος-ζευγαριού, καθώς και ψυχοδυναμικές παρεμβάσεις.